Ερώτηση προς την Υπουργό Πολιτισμού κατέθεσε στη Βουλή ο βουλευτής Αργολίδας του ΠΑΣΟΚ – Κινήματος Αλλαγής Ανδρέας Πουλάς, αναδεικνύοντας την τραγική κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει το μοναδικό σωζόμενο μυκηναϊκό φράγμα της Τίρυνθας, ένα ανεκτίμητο τεχνολογικό επίτευγμα του 13ου αιώνα π.Χ.
Το φράγμα, που βρίσκεται λίγα χιλιόμετρα από την ομώνυμη ακρόπολη και προστάτευε επί αιώνες την Αργολική πεδιάδα από τις πλημμύρες, έχει εγκαταλειφθεί πλήρως από τις αρμόδιες αρχές και σήμερα παρουσιάζει εικόνα ντροπής: σκουπίδια, θάμνοι, έλλειψη σήμανσης, ανυπαρξία μέτρων προστασίας, και πλήρης αδυναμία πρόσβασης για το κοινό, αφού μεγάλο μέρος του μνημείου βρίσκεται εντός περιφραγμένης ιδιωτικής έκτασης.Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ερώτησης:
ΕΡΩΤΗΣΗ
Προς την Υπουργό Πολιτισμού
Θέμα: «Μυκηναϊκό φράγμα της Τίρυνθας: από τεχνολογικό θαύμα της αρχαιότητας σε σύγχρονη χωματερή»
Σε πλήρη εγκατάλειψη, βρίσκεται το μοναδικό σωζόμενο μυκηναϊκό φράγμα της Τίρυνθας, ένα τεχνολογικό επίτευγμα της Μυκηναϊκής Περιόδου του 13ου αιώνα π.Χ., που διαχρονικά προσέφερε αντιπλημμυρική προστασία στην εύφορη Αργολική πεδιάδα.
Το φράγμα βρίσκεται δύο χιλιόμετρα ανατολικά του χωριού της Νέας Τίρυνθας και 5 περίπου χιλιόμετρα από την ακρόπολη της Τίρυνθας. Πρόκειται για ένα μοναδικό τεχνικό έργο της αρχαιότητας, όπου με την κατασκευή ενός τεράστιου αναχώματος που έφερε επένδυση από ογκόλιθους στα όριά του, επιτυγχανόταν η εκτροπή των ομβρίων του παρακείμενου χειμάρρου (Μάνεσι). Παράλληλα, ανοίχθηκε παρακαμπτήριο κανάλι που διοχέτευε τα νερά στην κοίτη άλλου παρακείμενου χειμάρρου (Ραμαντάνι) και από εκεί κατέληγανστην θάλασσακαι έτσι προστατευόταν η περιοχή της Τίρυνθας από τις πλημμύρες. Το τεχνικό αυτό επίτευγμα των Μυκηναίων θεωρείται ότι μπορεί να συγκριθεί με τα μεγάλης τάξεως αποστραγγιστικά έργα στη Κωπαϊδα.
Η εικόνα του σήμερα προσβάλλει όχι μόνο τη μνήμη, την πολιτιστική κληρονομιά και την αισθητική, αλλά και τον στοιχειώδη σεβασμό που οφείλει η Πολιτεία απέναντι σε ένα μοναδικό τεχνικό έργο της αρχαιότητας. Σκουπίδια παντού, εγκατάλειψη και παραμέληση του χώρου, θάμνοι και αγριόχορτα που το πνίγουν, καμία ανάδειξη του μνημείου, ελλιπής σήμανση και πληροφόρηση και μηδενικά μέτρα προστασίας. Τέλος το φράγμα αν και έχει ανακηρυχθεί επίσημα ως αρχαιολογικός χώρος από το 1967 δεν έχει ακόμα κηρυχθεί διατηρητέο μνημείο. Σήμερα μεγάλο τμήμα του βρίσκεται εντός ιδιωτικού χώρου και περιφραγμένο, αποκλείοντας την πρόσβαση του κοινού, αφού καμία πράξη απαλλοτρίωσης του χώρου δεν έχει καν ξεκινήσει.
Η εικόνα της εγκατάλειψης , που παρουσιάζει σήμερα επιβεβαιώνει την αδιαφορία των αρμοδίων υπηρεσιών για την ανάδειξη και συντήρηση των μνημείων μας. Κι ενώ υπήρξαν στο παρελθόν σχετικές πρωτοβουλίες καθαρισμού και έρευνας, όπως από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Αργολίδας και το Γερμανικό Αρχαιολογικό Ινστιτούτο, κανένα ουσιαστικό έργο για την αναστήλωση και την προβολή του μνημείου δεν υλοποιήθηκε από τις αρμόδιες υπηρεσίες μέχρι σήμερα.
Ο τόπος που θα μπορούσε να αναδειχθεί σε διεθνές παράδειγμα διαχείρισης φυσικών καταστροφών στην αρχαιότητα, και σε σημαντικό επισκέψιμο αρχαιολογικό χώρο, έχει μετατραπεί σε χωματερή οικιακών αποβλήτων — κυριολεκτικά και μεταφορικά.
Βάσει των ανωτέρω ερωτάται η κυρία υπουργός:
Ποια άμεσα μέτρα προτίθεστε να λάβετε για την απορρύπανση και τον καθαρισμό του χώρου του φράγματος της Τίρυνθας;
Γιατί δεν έχει κηρυχθεί διατηρητέο μνημείο το μοναδικό αυτό τεχνολογικό επίτευγμα της Μυκηναϊκής περιόδου και πότε θα ξεκινήσει η σχετική διαδικασία;
Ποιος είναι ο λόγος που δεν έχει γίνει καμία απαλλοτρίωση της ιδιωτικής έκτασης όπου εκτείνεται το φράγμα; Υπάρχει σχετικός σχεδιασμός ή πρόβλεψη;
Ποιο ήταν το περιεχόμενο και τα πορίσματα της έρευνας που φέρεται να έγινε στο παρελθόν από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Αργολίδας και το Γερμανικό Αρχαιολογικό Ινστιτούτο; Υπήρξε επίσημη μελέτη και, αν ναι, γιατί δεν εφαρμόστηκε;
